De van oorsprong (1938) Duitse steenhouwer snijdt en splijt steen in sterk gereduceerde vormen: rechthoeken en vierkanten.Hij plaatst zijn kunstwerken bij voorkeur in een bestaand landschap.
Na een opleiding tot steenhouwer in Düren van 1957 tot 1959, werkte hij aan de Dombauhütte in Keulen. Daarna vestigde hij zich als vrij kunstenaar, vanaf 1968 creëerde hij zijn eerste stenen beelden. Hij wordt vaak zowel met Minimalisme als met Conceptuele kunst geassocieerd..
Van Ulrich Rückriem staan er twee beelden op het Landgoed Baasdam in Tubbergen. Eén van die kunstwerken bestaat zelfs uit zeven stèles! De ander is zijn levenswerk, zijn laatste productie.
Een steen is een stuk van onze oeroude aarde en Ulrich Rückriem noemt steen daarom ‘de eerste natuur’. De stenen waarmee hij werkt komen uit steengroeves van over de hele wereld. De stenen worden losgebroken, verplaatst en ergens anders weer in elkaar gezet. Er is wel een groot verschil tussen de rots waar de stenen vandaan komen en de kunstwerken van Ulrich Rückriem; de kunstwerken van de beeldhouwer zijn geen woeste stukken steen, zoals de steengroeve woest is.
De kunstwerken van Rückriem zijn kubussen, driehoeken, rechthoeken en soms natuurlijke vormen.Het zijn meestal strakke elementen met sporen waaraan te zien is hoe het blok steen uit de groeve gehaald is. Door het boren van gaten, door het doorklieven, splijten en het loshakken, zijn er aan de stenen verschillende sporen ontstaan; zaagsneden, kartelranden en boorgaten waarlangs de steen gespleten en gebroken is. Door de stenen weer in elkaar te zetten net zoals ze in de groeve zaten ontstaat er door die sporen een tekening in het kunstwerk.
Ulrich Rückriem wordt in 1938 in Düsseldorf geboren. Hij studeert voor steenhouwer en werkt in 1963 mee aan de restauratie van de Dom van Keulen. Drie jaar later gaat hij ‘vrij’ werken en wordt hij beeldhouwer en kunstenaar.Hij is een traditioneel beeldhouwer. Dat betekent dat hij eigenlijk nog net zo werkt als dat vroeger gebeurde door beeldhouwers. De belangrijkste regels waar je als beeldhouwer aan moet denken zijn: hoe groot en hoe zwaar wordt het kunstwerk, welke vorm gaat het krijgen, hoe ga je de steen bewerken, hoe staat het beeld in de ruimte en waar komt het beeld te staan.
Als Ulrich Rückriem een beeld wil maken kiest hij eerst een steengroeve uit. In de steengroeve kiest hij een rots uit die past bij het beeld dat hij wil maken. Daar bepaalt hij ook hoe groot de stenen moeten zijn en hoeveel stenen hij nodig heeft. Ook de manier waarop hij de stenen uit de groeve gaat halen moet hij bepalen.In gedachten en aan de hand van een schets en een werktekening verdeelt hij de grote steenmassa in stukken. Door splijten worden de stenen daarna uit de groeve gehaald. Voor het splijten worden boren, hamers en beitels gebruikt of er worden gaten in de rots geboord om daarna met behulp van ijzerwiggen de steen los te breken. Als alle stenen uit de rots zijn gehakt worden de stenen vervoerd en op de plaats van bestemming in elkaar gezet. Er zijn heel veel mogelijkheden om de stenen opnieuw in elkaar te zetten.Al schetsend en tekenend komt hij op soms wel 560 variaties uit!
Rückriem vindt dat een beeldhouwwerk eenvoudig moet zijn. Een kunstenaar moet zijn materialen niet veranderen in iets wat niet bij het materiaal past. Een stuk steen hoeft bijvoorbeeld geen kanten kraagje te worden. Het materiaal moet herkenbaar blijven als dát materiaal. De beelden van Rückriem zijn dé steen en hierin blijft de natuur altijd aanwezig.
Stèle betekent: grote zuil, pilaar of gedenksteen. Soms wordt een stèle neergezet als herinnering aan een bepaalde tijd die voorbij is en soms om een plek aan te duiden die heel bijzonder is.
Rückriem exposeert niet meer zo vaak in een museum of galerie. Zoals je weet ontstaan er door de zware stenen teveel problemen met de vloeren. Rückriem vindt het ook steeds belangrijker om zijn beelden op een bijzondere plaats buiten neer te zetten. Hij wil de kunstwerken graag plaatsen zoals beelden 100 jaar geleden ook werden neergezet.
Beelden van lang geleden staan midden op een plein, op een kruising, langs een weg of naast een poort. De beelden krijgen door de plaats waar ze staan ook een betekenis die met die plaats te maken heeft.
In 1992 plaatst Ulrich Rückriem een stèle in provincie Drenthe in het Bargerveen bij de laatste turfput. Het is een gedenksteen ter herinnering aan de tijd waarin turf gewonnen werd om als brandstof te gebruiken. Het kunstwerk staat in het Bargerveen op een kruising van zandwegen en is 3 meter hoog. Door het kunstwerk op een locatie te plaatsen die al een bijzondere betekenis heeft wordt deze plek extra opvallend.
